ikinci el araç alırken dikkat edilmesi gerekenler

Hasan Korkmaz

ikinci el araç alırken dikkat edilmesi gerekenler

Ülkemizde İkinci el araç alım satımları önceden yalnızca haftasonları kurulan açık otopazarları ve oto galerilerde yapılıyordu. İnternetin yaygınlaşmasından sonra alıcılar da satıcıların da işleri büyük ölçüde kolaylaştı.

2. el otomobil alırken ne gibi püf noktaları var? Duvar süresince test2 etmekten, buzdolabı mıknatısına, radyo frekanslarından, bagaj boyasına kadar bir hayli teferruata dikkat etmek gerekiyor. işte 2 el otomobil almanın ince ayrıntıları

Adım 1: Bütçenizi iyi hesaplayın

Satın almak istediğiniz otomobil için ayırdığınız bütçeyi net olarak belirleyin. Daha iyisi, daha güzeli daha pahalıdır fakat çekicidir. Satın alabileceğinizden daha yükseği için ne kadar çok istesenizde alaka göstermeyin. Bütçenizi iyi hesaplayın ve ona sadık kalın. Ne kadar isterseniz isteyin altından kalkamayacağınız bir bütçe sizi finansal olarak zor vaziyete sokacaktır.

Bütçenizi belirlerken devir işlemleri, vergiler, sigortalar ve ücrete dahil olmayan diğer giderleri da göz önünde bulundurun. Ekstra giderler alacağınız aracın marka ve modeline bağlı olarak değişkenlik gösterecektir. 

Genel hatları ile bütçenizi belirledikten sonra şayet kredi ile alım yapacaksanız, kredi olanaklarınızı detaylı bir şekilde öğrenin. Yardım almak için her bir aracın ayrıntı sayfasında bulunan “KREDİ” bölümünü ziyaret edebilirsiniz.

Bir defa bütçe sınırınızı belirlediğinizde ona bağlı kalın ve alabileceğinizin en iyisini almaya çalışın. Bazen kilometre değeri daha az olan bir aracı almaktansa genel vaziyeti çok daha iyi olan daha daha önceki bir modeli almak daha karlı olabileceğini göz önünde bulundurun.

Adım 2: Sizin için doğru aracın hangisi olduğuna karar verin

Her ne kadar uzun uzun hesaplar yapmanıza da kapı aralasa aslında bütçeyi belirlemek işin kolay bölümü diyebiliriz. Asıl iş bu mertebeden sonra hangi aracın sizin için doğru araç olacağı konusunda alacağınız karara bağlıdır. Birçok kişi kendisi için doğru aracın hangisi olabileceği ile ilgili net fikirlere sahip değildir.

Kafanızda aracınızı hangi alanlarda kullanacağınızın bir listesini yapın. Mesela: Çocuklarınızı mı taşıyacaksınız?, Off Road, şehir dışı haftasonu gezilere mi gideceksiniz?, benzin tüketimi ile ilgili ekonomik bir araç mı tasarılıyorsunuz?

ileride satmak istediğinizde kolayca satabileceğiniz bir marka ve model mi istiyorsunuz?, güvenlik mi sizin için ön tasarıda?, kolay park yeri bulacağınız küçük bir araç mı ihtiyacınız?...)

Bu listeden sonra şimdi de ikinci bir liste olan beğenilerinizin bir listesini yapın (aracın kasa tipi, rengi, özellikli donanım alternatifleri, popüleritesi gibi...) Her iki listeyi yanyana koyup en uygun olanını karşılaştırarak seçin.

Adım 3: Aracın gerçek değerini öğrenin

Araç ile ilgili internetten araştırma yapın. Aynı marka ve model için diğer satıcıların ücretlerini değerlendirin.  Olası olduğunca aynı marka, aynı model ve aynı özellikleri birbirleri ile karşılaştıryor olun.

Kilometre bilgisi, hasar bilgisi, arabın önceden yaptırılmış bakımları, genel vaziyeti çok ehemmiyetlidir. Her vakit aynı marka ve aynı model, kilometre bilgileri ve hasar vaziyeti aynı dahi olsa değerinin aynı olmasını gerektirmez. 

Beğendiğiniz araç ile ilgili satıcının kendisinden bilgiler edinin. Kilometre bilgisi, aracın yaptırılan bakımları ile ilgili bilgi, aracın genel vaziyeti, varsa yapmış olduğu kazalar, aldığı darbeler, küçük veyahut büyük farketmeksizin üzerindeki çizikler gibi.

Aracın içi ile ilgili koltukların vaziyeti, donanımların genel vaziyetini, klima ve elektrik sisteminin vaziyetini öğrenin. Aracın sürüş performansını, rotbalans ayarını, direksiyonun sağa yada sola çekip çekmediğini, frenlerin sağlamlığını, lastiklerin vaziyetini, hepsinin aynı anda değiştirilip değiştirilmediğini teferruatlı öğrenin.  Alacağınız cevap verir aracın değerini belirlemede size yardımcı olacaktır.

Adım 4: Satıcı ile bağlantıya geçin ve iletişiminizi güçlendirin

Şayet otomobili ferdi satıcıdan almak istiyorsanız, kesinlikle aracın neden satıldığını öğrenin. Adım 3’te teferruatlandırdığımız sualleri mesele ve aracın hangi amaçla kullanılmış olduğu ile ilgili bilgiler alın.

Araç ile ilgili var olan raporları isteyin. Şayet rastgele birşey sağlayamıyorlarsa aracı kendinizin bir ustaya götürmek isteyeceğinizi mesajın. Egsoz kontrollerinin ve araç muayinesinin yaptırılmış olması satıcının sorumlulukları arasındadır fakat yalnızca bu kontrolleri yaptırıldı diye aracın sağlamlığı ile ilgili net yargıya varmayın.

Aracın son zaman mecburi kontrollerinin yaptırıldığından ve hala geçerli olduğundan emin olun. Şayet son zaman kontrolleri yaptırılmadıysa bunları yaptırmak ekstra bütçeye kapı aralayacaktır ve unutmayın bu satıcının sorumluluğu altında olduğunu unutmayın.

Aracı mutlaka gündüz gözüyle görün, bu işin ticaretini yapanlardan uzak durun...Eğer iletişim haline geçtiğiniz satıcı sorduğunuz tüm suallere pozitif cevaplıyor ise kendisi ile müzakere ayarlayın.

Randevunuza olası ise gündüz saatlerinde ve bir arkadaşınız ile beraber gidin. Gün ışığı ve arkadaşınız detayları görmenizde size yardımcı olacaklardır.

Eğer yanlız gitmek zorundaysanız satıcının aracı sizin için uygun bir yere getirmesini sağlayın. Bu konuda ilave etmek istediğimiz son teklif:

Satıcının daimi araç alıp satan ve bunu ticaret haline gitirmiş biri olup olmadığından emin olun. Böyle kişiler vaziyeti kötü olan araçları alıp satışa sunan ve bundan yarar sağlayan kişiler olabilir.

Adım 5: Aracın geçmişi hakkında bilgi edinin; numaraları kontrol edin

Şasi numarası ve motor numarası araç hakkında size en güvenli bilgileri sağlayacak olan numaralardır. 

Ekseriyetle şasi numarasın aracın kaporta bölümünde görülebilir bir alanda olur ve 17 haneli bir numaradır. Motor numarası ise ekseriyetle motorun üzerinde bulunur.

Yapmanız şart olan bu numaraların aracın ruhsatında olan şasi numarası ve motor numarası ile aynı numaralar olduğundan emin olmaktır. Buna emin olduktan sonra elinizdeki bu numaralar ile aracın geçmişi hakkındaki bilgilere ilgili makamlardan erişebilirsiniz.

Araştırmalarınız neticeninde ele geçirdiğiniz bilgiler ile satıcının size iletmiş olduğu bilgiler aynı değil ise mevzubahis aracı almamanızı öneririz.

Adım 6: Aracı mutlaka gözünüzle görün

Karar vermenizde kendi görünüzle görüyor olmak çok ehemmiyetlidir.

Lastikler

Lastiklerin ne kadar eski olduğuna bakın. Hepsinin aynı derecede kullanılmış olup olmadığını kontrol edin. Her bir lastiği tek tek inceleyerek aracın balans veyahut süspansiyon meselesi olup olmadığını anlayabilirsiniz.

Şayet lastiğin yüzeyi değişik derecelerde eskimiş ise aracın balansında veyahut süspansiyonunda bir problem olabilir. Bu tür meseleler sizin satın aldıktan sonra gider yapmanıza kapı aralayacaktır.

Buzdolabı magneti

Araca gitmeden önce yayınıza küçük bir buzdolabı magneti yanınıza alın. Bu magneti (tabiiki aracın boyasına zarar vermeyecek şekilde) çeşitli yerlere yapıştırmayı deneyin.

Şayet rastgele bir kaza veyahut başka bir sebep nedeni ile tamirinde plastik malzeme kullanılmış ise magnet yapışmayacaktır. Bu size aracın geçmişi ile ilgili belli bir ölçüde bilgi sağlamış olacaktır.

Bagaj boyası aynı mı?

Kaportayı, kapıları ve bagaj kapağını açın. Aracın çevreninde bir iki tur atın ve tüm parçalarının aynı renk olup olmadığına bakın.

Radyatör kontrolü ne için ihtiyaç duyulan

Radyatör sıvılarını kontrol edin. Şayet sıvı köpüklü ve ya yağlı bir görüntü veriyorsa, bu conta problemi olduğunu veyahut daha kötüsü çatlaklar sebebi ile soğutucu ile yağın karıştığına konusunda sızıntılar olduğunu işaret ediyor olabilir.

Buna dikkat edin. Aracın önceden su sebebi ile zarar görüp görmediğine bakın. Elinizi aracın altına soktuğunuzda elinize çamur veyahut yapraklar geliyorsa bu aracın yüksek miktarda su ile temas ettiğini veyahut off road yolculuklarda kullanıldığını gösterecektir. Su araca zarar vermiş olabilir.

Radyo frekansları ele veriyor

Aracın içini kontrol edin. Küllüğe, ve koltukların altına bakın. Radyoyu açın. Radyo kanalları şayet bölgenizde yayın yapan kanallara ayarlanmamışsa araç ya uzun yolda kullanılmış ya bulunduğunuz şehirden değil başka bir şehirden demektir.

Aracın içerisinde direksiyonun vaziyetine ve padalların vaziyetine bakın. Şayet direksiyon ve pedallar kullanım sebebi ile daha daha önceki gözükürken aracın kilometre çok daha az ise aracın kilometre bilgisinde mesele olabileceğine dikkat edin.

Motor

Yağ çubuğunu çekip ucundaki yağın rengini kontrol edin. Yağ şayet yeni ise koyu sarı olması çok ehemmiyetli değildir. Çubuğun ucundaki yağı parmaklarınızın arasında ezip içinde çok küçük metal parçalar olup olmadığını hissetmeye çalışın. Şayet metal parçalar hissederseniz motorun vaziyeti sıhhatli değildir.

Adım 7: Test2 sürüşü örgütlü edin

Şu ana kadar herşey istediğiniz gibi ise sıra test2 sürüşü ile aracı yolda tecrübeye geldi. Test sürüşü aracın sürüş karakteristiği ile size ehemmiyetli bilgiler verecektir. 

Birçok kişi test sürüşünü sadece birkaç dakika yapar. Bu aracı yeterince anlamak için uygun bir müddet değildir. Test sürüşüne başlamadan önce aracın içinde oturun, işlevlerinin çalışıp çalışmadığını kontrol edin, daha evvelce dinlediğiniz bir CD ile aracın ses sistemini kontrol edin.

Test sürüşüne başlamadan önce: Koltuğun konforunu test edin. Koltuk çok mu sert, çok mu yumuşak? Bacaklarınız için yeterince yer var mı?

Ön konsülün ergonomisini test edin. Direksiyon ayarlanabilir bile olsa sizin için çok yüksek ya da çok alçak olabilir, aynaların kör noktaları sizin için sorun olabilir.

Radyo ve diğer ayarlar gözünüzü yoldan ayırmadan ayarlanabiliyor mu? Emniyet kemeri vücüt yapınıza uygun mu? Arka koltuklarda yolcular için yeterince yer var mı? Çocuklar için emniyet kemeri var mı? Sürüşten önce aracı tanıyın.

Motorun sesini hem rolantide hem de duvarda dinleyin

Aracı çalıştırmadan önce kontağı yarım açın. Bu pozisyonda aracın tüm ışıklandırma sistemi çalışır vaziyete gelecektir. Ekranda ikaz ışıkları aktif hale gelecektir. Buralarda problem olup olmadığını kontrol edin.

Motorun sesini dinleyin herhangi bir tıklama ya da olmaması gereken bir ses varmı anlayın. Tıklama sesi sübapların ayarlanması gerektiğine ya da hidrolik filtresinin kontrol edilmesi gerektiğine bir işaret olabilir.

Eğer aracın marka ve modeli bunu yapmanıza müsaade edecek donanıma sahipse direksiyonu sonuna kadar sağa ve sola döndürün. Herhangi bir ses çıkarıp çıkarmadığına bakın. 

Sürüşe başladığınızda direksiyonun sallanıp sallanmadığına, titreyip titremediğine iyice bakın. Frenleri mutlaka kontrol edin. Önce ağır ağır sonra hızlıca frene bastığınızda uygun çalışıp çalışmadığına emin olun.

Tecrübe sürüşünü mümkünse 20-50 kilometre hızla bir duvar boyunca yapın. Duvardan yankılanan ses alışılmamış gürültüleri duymanıza yardımcı olacaktır.

Adım 8: Gerekirse test sürüşünü biraz uzun tutun

Eğer araç yukarında söz ettiğimiz konuların birinde problem çıkarıyorsa, vaziyetin bir de profesyoneller tarafından incelenmesini sağlayın, tamiri için önerdikleri ücreti alın ve aracın ücreti konusunda satıcı ile tekrar masaya oturun ve alıp almayacağınıza karar verin. Satıcı ile aranızda yazılı satış sözleşmenin olmasını sağlayın.

Adım 9: En uygun ücret için pazarlık yapmayı öğrenin

Duyuruda aracın fiyatı için pazarlıksız bile yazıyor olsa pazarlık hissesi için uygun bir rakam olacaktır unutmayın.

Birçok satıcı zati pazarlık yapılma ihtimaline karşı fiyatı biraz daha yukarıda tutarak fiyat vermektedir. Bunu değerlendirin.

araba ilanı vermek istiyorum

Adım 10: Galeri ya da bayii ile nasıl pazarlık yapacağınızı öğrenin

Araçla alakalı herşey bitirdiniz, test2 sürüşünüzü yaptınız, herşey güzel ve satın almaya karar verdiniz. Tam da bu evrede az yada çok her vakit bir pazarlık hissesinin olduğunu unutmayın.

Satışta genel kaide: İlk konuşan kaybeder. Kontrolü galeri veyahut bayiiye verin ama son sözü söyleyen her vakit siz olun.