Chia tohumu. Önceleri çok anlayamasak ve alışamasak da günümüzde isminden daha çok söz eder olduk. Bir hayli diyetisyenin de verdiği perhiz listelerinde görmeye başladık onu. Minicik cüssesiyle hayatımıza giren bu tohumlar yararlarıyla şaşırtıyor, meziyetleriyle kendine hayran bırakıyor.
Peki aslında o minik minik siyah tohumların yararları neler? Nasıl yetiştiriliyor ve nasıl tüketiliyor? Tariflerin içerisinde nasıl kullanılmalı? Şu kadar yararının yanı sıra zayıflamaya da yarıyor mu? Bu ve bunun gibi daha bir hayli sualinizin yanıtını duymaya hazır olun. Karşınızda A'dan Z'ye tüm ayrıntılarıyla chia tohumu kılavuzu...
Baştan başlayalım: Chia tohumu nedir?
Rotamız Güney Amerika... Güney Amerika'dan çıkıp dünyayı adaleyip kavuracak Chia nebatı ile tanışmak için buradayız. Ana yurdu Güney Amerika olan chia tohumu, aslında bir çeşit adaçayı çeşidi olan ve botanik biliminde bilinen isimiyle Salvia hispanica'nın tohumları. Salvia hispanica, Chia nebatı olarak hatıralıyor. Chia tohumu da bu nebattan ele geçirilen minik tohumlar aslında. Bitkinin tohumlarında da tek kelimeyle mucizeler saklı. Maya dilinde ''güç'' mananına gelmesi de bunun ispatı. Aztek muasırlığında günde 1 kaşık chia tohumu kesinlikle yenirmiş. Bu sayede 24 saat süresince tok duruluyormuş. O vakitte bu vakte tesiri gittikçe azalmış, daha az tüketilmiş. Ancak son vakitlerde daha fazla değeri bilinmeye ve tüketilmeye başlandı.
Gelelim biraz da nasıl yetiştirildiğini anlatmaya... Chia nebatından ele geçirildiğini belirtmiştik. Bu nebat büyük arazilerde yetişiyor, minik tohumları da afiyetle tüketilebiliyor. Yalnızca büyük arazilerde değil, bahçe ve saksılarda da yetişebilen bir bitki üstelik. Sıcak ortamını bulduğunda serpilip büyüyor.
Ekim vakiti için ise en uygun aylar şubat, mart, nisan ve mayıs ayları. Bu aylarda ekildikleri vakit ağır ağır büyüyüp yaza doğru ilk tohumlarını vermeye de başlıyorlar. Çimlendirildikten sonra toprağa ekebilir ve kendi hanenizde büyüterek de chia tohumunu ele geçirebilirsiniz.
Tohumlarını hanede yetiştirebileceğiniz gibi hali hazırda birçok marketin raflarından paketli halde satın alabilir, organik ürünler satan web sitelerinden ve dükkanlardan da bu ürüne kolayca erişebilirsiniz.
Minik boyutlarının arkasındaki meziyetler: Chia tohumunun yararları
Chia tohumunun bu denli tanınmış olmasının arkasında her derde deva yararları geliyor. Güney Amerika'dan çıkıp dünyaya dağılan bu ünü sayesinde birçok diyette kullanılmaya başlandı, bilhassa sabah kahvaltılarında ve öğle yemeklerinde sıkça tüketiliyor. Minik boyutlarına aldanmayın, onu yararlı hale getiren bir hayli neden de var. Chia tohumunun yararlarını bir bir sıralamaya başlayalım öyleyse.
Chia tohumunun 100 gramında 17 gram protein bulunur. Bu yüzden muhteşem bir protein kaynağı olarak anılır.
Yapılan bir araştırmaya göre cildin yaşlanma karşıtı belirtilerini azaltıyor, cildin genç ve parlak olmasına yardımcı oluyor. Muhtevanında antioksidan sayesinde düzenli kullanımda tesir yaratıyor.
Chia tohumları tam bir fiber (lif) deposu. Vücutta yeteri kadar lif alındığında kilo kontrolü sağlandığı ve zayıflamaya yardımcı olduğu biliniyor. Chia tohumu da liflerce oldukça zengin. 100 gramında takriben 11 gram fiber(lif) bulunuyor.
Yeniden liflerce zengin olması hasebiyle bağırsak hareketlerinin tertip etmesine yardımcı oluyor. Düzenli kullanımda kabızlık, gaz gibi problemlerin giderilmesine destek veriyor.
Muhtevanında bolca bulunan Omega 3 asitleri sayesinde beyni savunur, kanserli hücrelerin oluşumu engellemeye görevinde bulunur.
Chia tohumu iyi kolesterolü artırırken kötü kolesterolün düşmesine yardımcı olur.
Enerji verir ve sık sık acıkmanızın önüne geçerek tatlı ihtiyacınızın önüne geçer. Böylelikle kilo vermenize yardımcı olur.
Kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur. Diyabet hastalığının oluşumun önüne geçmede yardımcı bir besindir ve diyabet hastalarının rahatlıkla kullanabileceği yapıdadır.
Kalsiyum bakımında da zengin olan chia tohumu, adale gelişimine yardımcı olur. Düzenli kullanımda oluşabilecek kas kayıplarının, ilerleyen yaşlarda yaşanacak kemik erimesi gibi hastalıkların da önüne geçilmesini sağlar.
İçinde bol miktarda kalsiyum ve A vitamini bulunduğu için diş sıhhatine da oldukça yararlıdır. Dişlerinizin ihtiyacı olan kalsiyum ve vitaminleri düzenli kullanımda karşılar. Sıhhatli olmalarına yardımcı olur.
Özellikle gebelerin kullanmasında yarar olan yiyeceklerin başında gelir. İçindeki Omega 3 asitleri sayesinde bebeğin sıhhatli bir şekilde gelişmesine yardımcı olur.
Birçok alanı var: Chia tohumu nasıl tüketilir?
Chia tohumlarını nasıl tüketilebileceğini de anlatalım. Son zamanlarda biz onu puding halde sık sık görüyoruz fakat aslında üç değişik şekilde de gayet lezzetli ve faydalı bir şekilde tüketilebilir. Bu yollar; sıvının içinde bekletme, nasihatme ve çiğ halde tüketme olarak çeşitlere ayrılıyor.
Bir sıvının içinde bekleterek tüketmek en bilineni. Süt(inek sütü, badem sütü, Hindistan cevizi sütü vb), yoğurt veyahut suyun içerisinde bekleterek tohumların şişmesini ve sıvıyı içine çekmesini beklemek. Bu şekilde chia tohumları jel bir kıvam alıyor ve nefis bir şekilde tüketilebiliyor.
Bir diğer metot ise onu çiğ çiğ tüketmek. Tıpkı keten tohumu gibi chia tohumlarını da salatalarınızın, tatlılarınızın üzerine, yemeklerinizin içerisine serpiştirirek tüketebilirsiniz. İlla beklemenize gerek olmadan smoothie'lerinizin içerisine ilave edebilirsiniz. Bu şekilde de keyifle yiyebilirsiniz.
Son metot ise chia tohumlarını blenderdan geçirerek toz haline getirmek veyahut kahve makinesinden geçirerek nasihatmek. Bu şekilde tatlıların içerisine konabilir. Çayı yapılabilir, yemeklerin üzerine, salata, smoothie'lerin üzerine konarak afiyetle tüketilebilir.
Ayrı olarak chia tohumlarını et yemeklerinin üzerine serpebilir, ekmek yaparken hamuruna da ilave edebilirsiniz. Bilhassa protein açısından yoğun olan çorbaların üzerine ilave ederek besleyici ve doyurucu bir hale getirebilirsiniz.
Merak edilen sual: Chia tohumu tok meblağ mı?Chia tohumu perhizi nedir?
chia çekirdeği
Chia tohumu bir sıvı içerisinde şişebilen ve jelleşen bir tohum çeşidi. İçerisinde bir hayli vitamin olduğu gibi antioksidan, protein gibi zengin olduğu konular var. Hal böyle olunca o minicik gördüğümüz tohumları tükettiğimiz vaziyetlerde uzun müddet açlık hissetmiyor ve tok durabiliyoruz. Üstelik yukarıda belirttiğimiz yararları sayesinde sindirim sistemini tertip etmeye yardımcı oluyor, kan şekerini balansta tutmaya yardımcı oluyor. Bu şekilde zayıflamaya yardımcı oluyor.
Bu yüzden günümüzde perhizlerde sıkça kullanılan bir besine dönüştü. Hem adale gelişimine yardımcı olması nedeniyle sporcuların tercihi hem de tok tutması ve kan şekerini dengelemesi açısından perhiz yapan herkesin arkadaşı. Salatalarınızdan çorbalarınıza, tatlılarınızdan ekmeklerinize bu tohumları kullanabilir, perhizinize yardımcı bir besin olarak tüketebilirsiniz.
Yeniden de miktarlarını bir uzmana müracaat etmeden belirlemeyin deriz biz. Yapacağınız her perhiz öncesinde kesinlikle bir doktora müracaat edin.