Yüzyılın projesi olan Kanal istanbul'un proje fiyatı takriben 100 milyar doları bulacak diye hesap yapılıyor. Kanal İstanbul projesinin inşaat evresinde 7 bin kişi çalışacak. İşletme evresinde ise yardımcı tesisler de dahil olmak üzere toplam bin 500 kişinin çalışması öngörülüyor. Kanal derinliğine bağlı olarak yaklaşık 1.5 milyar metreküp kazı çıkması bekleniyor. Deniz ve dip taramasından da 115 milyon metreküp malzemenin çıkacağı düşünülüyor. Projenin toplam fiyatının 20 milyar dolar olması bekleniyor. Köprü ve havalimanları gibi yatırımlar da hesaba katıldığında toplam fiyatın 100 milyar dolar olacağı düşünülüyor.
KANAL İSTANBUL PROJESİNİN 100 SENELİK ÖMRÜ OLACAK
Mevcut vaziyette ayrıntı mühendislik çalışmaları devam eden yaklaşık 45 kilometre uzunluğundaki Küçükçekmece Gölü - Sazlıdere Barajı - Terkos Gölü'nün doğusunu takip eden rotanın inşaatının 5 senede bitirmesi bekleniyor. Proje bitirdiğinde 350 DTW büyüklüğündeki gemilerin dahi geçişi için uygun olacak. Ekonomik ömrü ise 100 sene olacak.
YÜZYILIN PROJESİ İÇİN ÇED RAPORU HAZIR
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı'nın Kanal İstanbul ÇED raporu hazır. Kanal İstanbul tasarılarına yeşil alanlar, şehirsel çalışma alanları, savunacak alanlar, yapı sınırlaması getirilecek ve savunacak alanlar, sosyal altyapı alanları, afet tehlike alanları, su, atıksu ve atık sistemleri, sıhhat, turizm, erişim, karayolları, demiryolları, denizyolları ve havayolları alanları işlendi.
3 ADET HAFRİYAT ADASI YAPILACAK
Projeden çıkan hafriyatla Marmara Denizi'ne 3 grup ada yapılması tasarılanıyor. ÇED raporunda yer alan ifadelere göre birinci grup ada 3 bölümden oluşacak ve toplam alanı 186 hektar olacak. İkinci grup ada ise 4 adadan oluşacak ve toplam alanı 155 hektar olacak. Üçüncü grup ada 3 adadan oluşup 104 hektar alanı kaplayacak. Çıkan kazı ada dışında, Karadeniz kıyısının doldurulmasında ve Terkos Gölü'nün olduğu bölgeye yeni kıyı yapımında kullanılacak.
ULAŞIM OLARAK UÇAK VE TRENE ENTEGRE OLACAK
Proje dahilinde, kanal dışında başka inşaatlar da yapılacak. Hem Marmara Denizi'ne hem de Karadeniz'e konteyner yük limanı yapılacak. Karadeniz'e yapılacak olan liman 4.8 kilometre uzunluğunda, en az 18 metre derinliğinde olacak. Bin 500 hektar alana lojistik merkez kurulacak. 3. hava meydanı ve demiryolu ile entegresi sağlanacak. Marmara Denizi'ne yapılması tasarılanan konteyner limanı ise 360 metre yanaşma mesafeli 4 limana sahip olacak. Ayrı olarak Küçükçekmece ile Sazlıdere'ye ise yatlimanı yapılacak. Küçükçekmece Gölü'ne yapılacak olan bin 200, Sazlıdere'ye yapılacak olan da 860 tekne kapasiteli olacak.
YABANİ HAYVANLARIN GEÇİŞİ İÇİN 6 KÖPRÜ YAPILACAK
Kanal İstanbul'un üzerinden geçecek 6 köprü ile kara ve demiryolu erişimi sağlanacak. Yabani hayvanların geçişi için de ayrı olarak 6 köprü yapılacak. Yapılacak köprülerin rotaları da belli oldu. Köprüler dışında kanal içerisinde acil vaziyet rıhtımları da olacak. Gemi trafiğinin sağlanması, güvenli trafik ve kaza veyahut arıza hatıranda müdahale için 6 kilometrede bir olmak üzere 8 tane acil vaziyette yanaşmak için cep yapılacak. Bu ceplerin uzunluğu en az 750 metre olacak. Bunun dışında projede kanalın işletilmesine yönelik acil müdahale merkezleri, kanal giriş ve çıkış yapıları, gemi trafik sistemleri gibi alt ve üst yapılar, dalgakıranlar, fenerler ve Karadeniz ile Marmara Denizi'nde bekleme alanları yapılacak.
TOPLAMDA 23 KİLOMETREKAREYE KAMULAŞTIRMA YAPILACAK
Rotanın 12 kilometresi Sazlıdere, 8 kilometresi ise Küçükçekmece Gölü'nden geçiyor. Bir kilometrelik alan ise orman. Geri kalan yerler kamulaştırılacak ve bu alan takriben 23 km2. Nüfus yoğunluğunun en çok olduğu yerler ise Küçükçekmece-Avcılar hattı Baklalı-Terkos arası. Projeden en fazla etkilenecek alanlar arasında 35 bin kişinin yaşadığı Şahintepesi bölgesi ile 14 bin kişinin yaşadığı Altınşehir bölgesi bulunuyor.
ARTAN TRAFİK iLE BİRLİKTE KANAL İSTANBUL GEREKSİNİM HALİNE GELDİ
İstanbul Boğazı'ndan ticari gemiler Montrö Anlaşması'na göre geçiyor. Anlaşmanın yapıldığı dönemde Boğaz'dan senelik 3.000 gemi geçiyordu. Ancak bu rakam son zamanlarda 50 bini buldu. 2030'da 65 bine, 2050'de ise 100 bine yaklaşacağı düşünülüyor. Oysa sözgelişi Suveyş Kanalı'ndan senede 17 bin gemi geçiyor. Şehir hatları ve balıkçı teknelerinin de hesaba katılmasıyla beraber İstanbul Boğazı'nın günlük trafiği 2 bin 500.
MONTRÖ SÖZLEŞMESİ TARTIŞMA KONUSU OLDU
Projenin İstanbul Boğazı'na alternatif bir kanal olduğu ortaya çıkınca hukukçular arasında kanalın legal statüsü ile ilgili tartışmalar başladı. Kanalın Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne ters bir vaziyet yaratıp yaratmayacağı tartışılmaya başlandı. Montrö sözleşmesi ile Amerika Birleşik Devletleri, Karadeniz'e ancak hudutlu tonajlarla, yüklerle, silahlarla ve hudutlu bir müddetliğine girebiliyordu. Yapılması tasarılanan bu kanalın Montrö sözleşmesine dahil olup olmayacağı ve Yeni Büyük Oyun'daki yeri de tartışma konularından birisi oldu. Bir hayli hukukçu yapılan sözleşmenin iki denizi birbirine bağlayan yol veya yollar mananında değerlendirileceği ve tehlikeli yük geçişi için iyi bir alternatif olmanın dışında fazla bir alternatif sağlamayacağı istikametininde görüş bildirdi.
PROJEDE ROTA SÜRESİNCE TEK BİR YERALTI SUYUNA RASTLANMADI
Kanal İstanbul'un detaylarını geçtiğimiz ocak ayının ortasında izah eden Bakan Ahmet Arslan, etrafsal konularda hassasiyet gösterdiklerini belirterek, "Etrafsal koşullar ile maden alanlarını, sit alanları, hassas alanları, yer altı ve yer üstü toprak ve su kaynakları ayrı olarak kanal uzunluğu, kamulaştırma gibi etkenler çerçevesinde de dikkate alınarak 5 değişik rota üzerinde çalışmalar devam ettirildi. Kanal rotası süresince tek bir yeraltı sularının bulunmadığı belirledi. Kanal İstanbul projesinde tsunami ile parametreler belirlenirken, kayıtlı tüm veriler çerçevesinde ayrıntılı çalışmalar yapılmış ve negatif tesirinin olmayacağı da saptamıştır" şeklinde konuştu. Bitirilen 125 kilometrenin dışında Avrupa'da Kınalı'dan TEM'e irtibat yapıldığını, Anadolu Yakası'nda Akyazı'ya bağlantı yapıldığını aktaran Bakan Arslan, "En güneyde de D100 Karayolu rotası olacak. Marmara tarafındaki 3 tane geçişi Marmaray'da olduğu gibi batırma tüple Küçükçekmece Gölü'nün altından geçirmeyi amaçlıyoruz. Kanal İstanbul'dan kaynaklı yarma yaptığımızdan viyadük gerektiren geçişler olmayacak" diye konuştu.