ÖTV indirimli özürlü yurttaşların mani oranı %90 ve üstünde olması vaziyetinde 3.dereceye kadar yakınlarının kullanımı için uygulanmaktadır. Vasıta sahibi olarak aracı kullanabilen kişiler engelli yurttaşın eşi, legal mümessili veyahut üçüncü dereceye kadar kan bağları olan kişiler olabilmektedir. Belirtilen kişiler ya da noterde tertip eden iş akdine bağlı olan bir sürücü tarafınca kullanılması mecburidir.
Başka kişilerin özürlü Yurttaşın almış olduğu aracı kullanma hakkı bulunmamaktadır. Ters vaziyetlerin yaşanması aracın trafikten men edilmesine sebebiyet vermektedir. Mani oranı %90 altında olan ve sıhhat raporuna bakılırsa tertibat kullanımı ihtiyaç duyulan yurttaşlar için alana kazançlan ÖTV indirimli vasıta alımlarında sahiplerine araçlarını kendileri kullanabilmesi için verilmektedir. Bu tip mani vaziyeti olan kişileri araca hususi tertibat taktırmak sureti ile satın aldıkları araçları kendileri kullanabilirler.
ÖTV pozitif yanları ile özürlü yurttaşların satın alabileceği vasıta türleri Türk Gümrük Tarife Cetveli 87.03 tarife pozisyonunda yer edinen ve 1600 cm3 ve daha altında motor silindir gücüne haiz olan;
- Pick-up
- Binek otomobil
- Panelvan
- Arazi taşıtları
- Steyşın vagon araçlar
- ATV araçları ve
- 2800 cm3 ve altında motor silindir hacmine haiz Panelvan kamyonet pick-up (87.04 pozisyonda yer edinen) araçlar olmaktadır.
Belirtilen araçları %90 ve üstünde engellilik vaziyeti olan yurttaşlar beş senede bir olmak suretiyle ilk alımlarında ÖTV ödemesi yapmamaktadırlar. ÖTV’ siz vasıta alımlarında bu istisnadan istifade eden yurttaşlarda aranmayan şartlar şunlardır;
- Duyma kaybı, görme, konuşma veyahut ortopedik özürlü yurttaşlar, zihni özürlü yurttaşlar ve böbrek rahatsızlığı olan yurttaşlar imtiyazsız olarak bu haktan faydalanırlar.
- Engelli yurttaşın alacağı aracı kendi kullanımı şeklinde bir şart söz mevzusu değildir.
- Vasıta üstünde mekanik değişim ve tadilat yapılamaz koşulu aranmamaktadır.
2020 Vasıta Alımlarında Özürlü ÖTV İndirim Hesaplaması
ÖTV özürlü indirimlerinde 2020 taban ücret uygulamalarında satın alınacak vasıta ücretinin tüm vergiler dahil olacak şekilde 247 bin TL’yi aşmaması gerekmektedir. Düzgüsel koşullarda vasıta brüt ücret hesaplamaları;
Ham ücret+ÖTV+KATMA DEĞER VERGİSİ olacak şekilde yapılmaktadır. Bu ücret toplamının engelli vasıta indirimi hesaplama işlemlerinde hususi tüketim vergisinin ham ücrete uygulamasından sonrasında ham fiyat ile birlikte ÖTV uygulanmış olan fiyat toplanmaktadır. Toplama işleminden sonrasında ise aracın KATMA DEĞER VERGİSİ meblağı hesaplanmaktadır. Böylelikle bir vasıta için alınan hususi tüketim vergisine yeniden vergi uygulaması yapılmamaktadır. ÖTV oranındaki yükseklik ve üstüne yine uygulanan KATMA DEĞER VERGİSİ oranları satın alınan aracın fiyatının yüksek olmasına sebep olan önemli tesirinde bırakır olmaktadır. Sözgelimi;
Ham maddesi 100 TL olan bir araca uygulanan %50 ÖTV neticeninde:
- 100 bin TL vasıta ham maddesi + %50 ÖTV uygulaması = 150 bin TL aracın ÖTV’li ücreti olmaktadır.
- 150 bin TL olan araca %18 KATMA DEĞER VERGİSİ meblağı 27 bin TL olmaktadır.
- 150 bin ÖTV li ücret + 27 bin %18 KATMA DEĞER VERGİSİ = 177 bin TL aracın vergi uygulanmış olan son meblağı olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Bu hesaplamaya bakılırsa vasıta vergilerine ödenen toplam tutar 77 bin TL olmaktadır.
Aracın ÖTV’ siz olarak alınması vaziyetinde toplam kar oranı 77 bin TL olmaktadır. Özürlü yurttaşların ÖTV sini ödemeden aldıkları belirtilen özellikli araçtaki kar oranları 59 bin TL olmaktadır. Bunun sebebi ise ÖTV’nin KATMA DEĞER VERGİSİ’sinin ödenmemesinden olmaktadır.
Örnek Hesaplama: -
Motor gücü 1.6’a kadar olan araçlar için geçerli hesaplamalar ;
Satış Bedeli 195.000 TL Olan Vasıta Hesaplaması
- Aracın Vergisiz Bedeli : 110.169 TL
- ÖTV Oranı : %50
- ÖTV Meblağı : 55.085 TL
- KATMA DEĞER VERGİSİ Oranı : %18
- KATMA DEĞER VERGİSİ Meblağı : 29.746 TL
- Vergilerin Toplamı : 84.831 TL
ÖTV Muafiyetli Araçların Satılması
Sıhhat raporlarına bakılırsa tertibat takılmak sureti ile kullanılmak için dışardan alınan hususi araçlar gümrük müdürlüğünün müsaadeyi olmadan satılamamaktadır. Hususi tertibat takılmış dışardan alınmayan hususi araçların ise ÖTV indirimini geri ödenmesi sureti ile 5 sene dolmadan satılması olası olmaktadır. Sıhhat raporuna bakılırsa %90 mani sahibi yurttaşların dışardan aldıkları araçların 5 sene dolmadan satışları ÖTV indirimlerinin ödenmesi ile olası olmaktadır.